Το Κοινωνικό Πολύκεντρο της ΑΔΕΔΥ κυκλοφόρησε τη μελέτη «Ο εργασιακός εκφοβισμός στο δημόσιο τομέα. Ο ρόλος των Συνδικάτων».
Τις τελευταίες δεκαετίες, παράλληλα με εκείνα τα προβλήματα που παραδοσιακά εντάσσονται στο πεδίο της υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας, αναδεικνύονται και άλλα, τα οποία πλήττουν την ψυχοκοινωνική ευημερία των εργαζομένων, όπως το επαγγελματικό άγχος, η επαγγελματική εξουθένωση και ο εργασιακός εκφοβισμός.
Σημαντικό μέρος ερευνών που επιχειρούν να κατανοήσουν τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους στους χώρους εργασίας, ευρύτερα, και τον εργασιακό εκφοβισμό, ειδικότερα, έχουν επικεντρώσει το ενδιαφέρον τους σε υπηρεσίες ή επιχειρήσεις του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα. Αυτή η εστίαση δεν είναι συμπωματική. Αφενός, λόγω των διαδικασιών «εκσυγχρονισμού» και ιδιωτικοποίησης, καθώς και εξαιτίας της εισαγωγής πρακτικών Νέου Δημόσιου Μάνατζμεντ, εισάγονται συχνά πρακτικές διοίκησης, αξιολόγησης και οργάνωσης της εργασίας από τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, οι οποίες έρχονται σε σύγκρουση με τη «δημοσιοϋπαλληλική κουλτούρα» και προκαλούν καταναγκασμούς για τους εργαζομένους. Αφετέρου, σημαντικό μέρος των δραστηριοτήτων του δημόσιου τομέα περιλαμβάνουν υπηρεσίες, όπου ο εργαζόμενος έρχεται σε πρόσωπο-με-πρόσωπο επαφή με τρίτους (χρήστες υπηρεσιών, πολίτες, ασθενείς, κ.ο.κ.), και οι οποίες εμπεριέχουν υψηλά επίπεδα συναισθηματικής εργασίας, συνθήκες που διαμορφώνουν γόνιμο έδαφος για έκθεση σε εκφοβιστικές συμπεριφορές, ειδικά από τρίτους.
Σκοπός της παρούσας μελέτης, την οποία ανέλαβε η κα Χριστίνα Καρακιουλάφη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, είναι:
- Πρώτον, η συστηματική διερεύνηση των σχετιζόμενων με τους χώρους και την οργάνωση της εργασίας παραγόντων που συμβάλλουν στην εκδήλωση του εργασιακού εκφοβισμού ∙
- δεύτερον, η ανάδειξη εκείνων των οργανωσιακών παραγόντων που αφορούν ειδικά επιχειρήσεις και οργανισμούς του δημόσιου τομέα∙
- τρίτον, η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο τα συνδικάτα και οι φορείς εκπροσώπησης των εργαζομένων μπορούν να διαδραματίσουν έναν κεντρικό ρόλο στην πρόληψη και αντιμετώπιση συμπεριφορών και πρακτικών εργασιακού εκφοβισμού μέσα στους χώρους εργασίας∙
- τέταρτον, αντλώντας από καλές πρακτικές και πρωτοβουλίες στους κόλπους των συνδικάτων (σε διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό/κλαδικό/επιχειρησιακό επίπεδο), η διατύπωση προτάσεων πολιτικής στο πλαίσιο της συνδικαλιστικής δράσης.
Ειδικότερα αποσκοπεί στο να απαντήσει στα ακόλουθα ερωτήματα :
- Ποιοι είναι εκείνοι οι οργανωσιακοί παράγοντες που συσχετίζονται με την εκδήλωση πρακτικών και συμπεριφορών εργασιακού εκφοβισμού, ειδικότερα στις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς του δημόσιου τομέα ;
- Παρατηρούνται διαφορές (ως προς τους παράγοντες αυτούς) σε σχέση με τις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα ;
- Ποιες είναι οι δυνατότητες παρέμβασης των συνδικάτων στο πεδίο του εργασιακού εκφοβισμού και τι είδους προκλήσεις εγείρονται για τη συνδικαλιστική δράση ;
- Πως τα συνδικάτα του δημόσιου τομέα μπορούν να αναπτύξουν καινοτόμες πρωτοβουλίες και να παρέμβουν αποτελεσματικά για την πρόληψη και αντιμετώπιση πρακτικών και συμπεριφορών εργασιακού εκφοβισμού ;
Η μελέτη αυτή αναμένεται να εμβαθύνει σε ουσιαστικά και επίκαιρα ζητήματα που αφορούν το φαινόμενο του εργασιακού εκφοβισμού στους χώρους εργασίας, ειδικότερα του δημόσιου τομέα, καθώς και τη σχετική συνδικαλιστική δράση και τους μηχανισμούς και τα περιθώρια παρέμβασης των συνδικάτων σε αυτό το πεδίο.