Κοινωνικό Πολύκεντρο
Η έκδοση του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκών Συνδικάτων με τον τίτλο «Τα Συνδικάτα στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Μαζεύοντας τα κομμάτια της νεοφιλελεύθερης πρόκλησης» είναι μια εκτενής ανασκόπηση στο ευρωπαϊκό συνδικαλιστικό κίνημα κατά την τελευταία εικοσαετία, όπου αποτιμάται η επίδραση του νεοφιλελεύθερου ιδεολογήματος στη δομή, στην οργάνωση και στη δράση των οργανώσεων.
Μεταξύ των 27 περιπτώσεων που εξετάζονται, μία για κάθε κράτος μέλος, βρίσκεται και το άρθρο των Ι. Κατσαρούμπα και Α. Κουκιαδάκη με τον τίτλο «Τα ελληνικά συνδικάτα κατά την περίοδο 2000-2020, άλλαξε κάτι;», το οποίο μελετά την θεσμική πορεία των συνδικάτων στην Ελλάδα ξεκινώντας από το 2000 και καταλήγοντας στις μέρες μας. Όπως σημειώνουν οι συγγραφείς πρόκειται για μια εικοσαετία όπου στο γενικότερο κοινωνικό και πολιτικό ορίζοντα επικράτησε το αφήγημα του «εξευρωπαϊσμένου νεοφιλελευθερισμού». Ο όρος σηματοδοτεί την διεμπλοκή δύο διαδικασιών: της νεοφιλελεύθερης μεταρρύθμισης και της ιδεολογικής ηγεμονίας των υποχρεώσεων και επιταγών που απορρέουν από την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ. Πρόκειται για ένα περιβάλλον οικονομικό και κοινωνικό που δοκίμασε τα συνδικάτα σε όλα τα επίπεδα. Στην εκτεταμένη ανασκόπηση της συνδικαλιστικής πορείας εντός της εικοσαετίας, οι συγγραφείς ξεχωρίζουν δύο περιόδους: η πρώτη περίοδος που ξεκινά λίγο πριν την είσοδο της χώρας στην ΟΝΕ και καταλήγει με την υπογραφή του πρώτου μνημονίου το 2010, αναφέρεται ως η «προ κρίσης» περίοδος. Στη δεύτερη περίοδο, ή «περίοδος της κρίσης», μετά την είσοδο στο πρώτο μνημόνιο μέχρι και το 2020, διακρίνονται τρεις φάσεις που χαρακτηρίζουν τη δράση του ΣΚ. Η πρώτη φάση που λήγει 2015 χαρακτηρίζεται από έντονη κινητικότητα που καταλήγει σε βίαιες συγκρούσεις και συγχρόνως φέρνει στην επιφάνεια τις διαφορές και την πολυδιάσπαση εντός του ΣΚ. Η δεύτερη φάση από το 2015 έως και το 2019, είναι η «περίοδος της στάσης» και η τρίτη που ξεκινά με τη αλλαγή της κυβέρνησης, το 2019, στην οποία διακρίνονται οι πρώτες ενδείξεις ολοκλήρωσης της αποδόμησης των εργατικών και συνδικαλιστικών σχέσεων. Το κείμενο περιέχει μια σύντομη αλλά περιεκτική αναδρομή στο ιστορικό υπόβαθρο των εργασιακών σχέσεων στην Ελλάδα από της απαρχές με την κινητοποίηση των πρώτων συνδικάτων της Σύρου, και κατόπιν με την σύσταση της ΓΣΕΕ (για μια πιο ενδελεχή ανασκόπηση στο θέμα συνιστούμε την επίσης πρόσφατη μελέτη του ΙΝΕ «1900-2020: Ελληνικό συνδικαλιστικό κίνημα — Σύντομη επισκόπηση της πολιτικής ιστορίας του, του Παν. Κυριακούλια).
Κατεβάστε την έκθεση του ETUI εδώ
